Niyə Edilir?

çünki kimsənin işi gücü yox, kimi səthi bir şərh yersiz və səhv olacaq. Ÿksinə, bu sistemdəki komponentləri olduğundan sürətli işlətmək çin istehlakçılara təmin edilən bir çox məhsul, öz adlarına məlumat və ünsiyyət texnologiyaları içində əhəmiyyətli bir iş sahəsi meydana gətirmiş vəziyyətdə. Xüsusi yaddaşlar, xüsusi ana platalar, xüsusi soyuducular, xüsusi güc qaynaqları və hətta xüsusi kassalar… Bu məhsullar bir arada istifadəçilərin yalnız sistemlərini daha müvəffəqiyyətli şəkildə hızandırmasını deyil (çünki bəzi vəziyyətlərdə işin astarı üzündən bahalıya gələ bilir) kompüterlərin maraqlı dizayn möcüzələrinə dönmələrinə də səbəb olur. Hadisə tez-tez yalnız sürət yarışının xaricinə çıxaraq modifikasiya işinə də döndüyü üçün iki mövzunun bir-biriylə olan əlaqəsi müzakirə edilməyəcək səviyyədə möhkəm.

Overclock əməliyyatı, ən fundamentalında, məhsulların fərah işlə/çalışa bilmələri üçün saxladıqları dözümlülüklərin kiçik müdaxilələrlə qiymətləndirilərək istifadəçilərə artıqdan performans olaraq təqdim edilməsi olaraq yekunlaşdırıla bilər. Təbii həddindən artığa qaçılan və sürətləndiriləcək komponentin istifadə etdiyi gərginliyi artıraraq edilən sürətləndirmə əməliyyatlarında dözümlülüyün qiymətləndirildiyin söyləmək bir az güc. Lakin ən nəhayət "bu məhsul əslində bu sürətdə işlə/çalışa bilir" yanaşmas(n)ı, overclock əməliyyatının təməlində yatan düşüncədir.

Xüsusi sistemlər qurmadan edilə biləcək overclock əməliyyatları sistemə daha az zərər vermə riski daşıyarlar və bəzən xərcsiz bir şəkildə sistemin performansını az da olsa artırmanızı təmin edərlər. Bu cür incə dokunuşlarda sisteminiz başında işlə/çalışarkən və ya bəlkə oyun oynayarkən siz bir şeylər fərq etməzsiniz; yenə də bir sıra fərqlər müxtəlif proqramlarla daha dəqiq şəkildə müşahidə edilə bilər.

İstər əyləncə üçün olsun, istər mühiti bir az istilətmək, istəsəniz də həddindən artığa qaçmağı bir hobbi halına gətirmiş olun, overclock əməliyyatı hər vəziyyətdə riskli bir işdir. Ÿvvəlcə komponentləri, balanslı da olsa, fabrik çıxış dəyərlərinin üstündə işə məcbur edirsiniz. Bir işlə/çalışana davamlı çox iş etdirməklə bir kompüter komponentini davamlı sürət baxımından məcbur etmənin nəzəriyyədə fərqi yox (praktikada ikisi də bir müddət sonra işi buraxa bilər; amma bir dənəsi qətiliklə istifadə edilməz hala gələcək).

Hansı Parçalara Müdaxilə Edə bilərik?

Kompüterimizdə sürətini bəyənməyib əl ilə müdaxilə etmək istəyə biləcəyimiz bir çox komponent var. Təbii ilk başda ağılımıza gələn komponentlər prosessor və qrafik kartları olur. Qrafik kartı üzərindəki prosessor və yaddaşlarda ayrı-ayrı əməliyyat edilir. Bunun yanında sistem prosessorunun sürətiylə oynadığımızda sistem yaddaşının xüsusiyyəti də əhəmiyyət qazanır. çünki hər prosessorda yalnız prosessorun xüsusiyyətləriylə oynayaraq bir yerə çatmaq güc olur və ya prosessorun saat çarpanı qıfıllanmış ola bilir. Bu detalları sizlərə, əməliyyatları detallı şəkildə izah etdiyimiz sonrakı Taktika Xidmət yazılarımızda uzunca verəcəyik; bu səbəblə burada çox detal tapa bilmədiyiniz mövzuları əs keçirik deyə düşünməyin.

Kompüterimizdə prosessorumuzun sürətiylə oynayaraq bir miqdar performans qazanmamızda çox problem/sualın yox kimi görünür. Hətta belə ki, bəzi ana plata istehsalçıları prosessorun, sistemdəki prosessor yükü artdığında sürətinin əvvəldən təyin olunan nisbətdə artmasın təmin edən xüsusi ana plata dizaynlarını uzun müddətdir bizlərə təqdim edirlər. Bu cür sistemlər əslində əl ilə davamlı olaraq sürəti yüksəldilmiş olaraq işlədilən prosessorlardan daha yaxşı. çünki sistem davamlı olaraq gərginlik altında çalışma/işləməmiş olur. Təbii ki bu işi edən düzeneklerin (yonqular və proqramlar) getdikcə inkişaf etdiyini söylesek də, prosessorlara əl yordamıyla taklalar atdırmamızı təmin edən inkişaf etmiş BIOSlərin gerisində qaldığını da söyləməliyik. BIOS demişkən, artıq saat sürətləri və gərginlik kimi alt səviyyədə belə olsa bir çox nizam üçün BIOSə girməmizə də ehtiyac yoxdur. gərək ana plata istehsalçılarının təqdim etdiyi proqramlar olsun gərəksə də üçüncü şəxs müstəqil inkişaf etdiricilərin təqdim etdiyi proqramlar olsun, ən sərt sürət aşırtma əməliyyatlarını belə BIOSə girmədən əməliyyat sistemi (ümumiyyətlə Microsoft Windows XP) üzərindən etmək mümkün.

Qrafik kartlarıyla oynamaq bir az daha sadə və açıq danışmaq lazım olsa getirilerini anlamaq da daha asan. çünki kompüterin geri plan ön plan fərq etmədən bütün əməliyyatlarını icra edən prosessordakı sürət artımını tutarlı olaraq təbii yollarla anlamaq çətinkən qrafik kartında hər vaxt oynadığınız oyun və ya sadə sınama proqramlar sizə dərhal aradakı fərqi, etdiyiniz aşırtma əməliyyatıyla mütənasib şəkildə verəcək. Ayrıca qrafik kartlarında məcbur etmə əməliyyatları tamamilə yazılımsal olaraq edilir. Zatən qrafik kartının BIOSinə girmək kimi bir anlayışla qarşılaşmamısınız deyə təxmin edirik. Hətta belə ki ATI Tool adlı olduqca məşhur bir proqram sizə qrafik kartınızla əlaqədar bütün nizamları edə biləcəyiniz ölçüdə köməkçi ola bilər. smi sizi yanıltmasın, bu bəhs etdiyimiz proqram bütün Nvidia və ATI prosessorlu qrafik kartlarına dəstək verə biləcək səviyyədə bir qabiliyyətə sahib. Hətta adına tərs düşəcək şəkildə haradadırsa hər Nvidia prosessorlu kart dəstəkləniyərkən bəzi özə ATI prosessorlu kartlar bu ankı bəzi beta distributivlərlə desteklenemeyebiliyor.

Uzun Sözün Qisası...

Overclock gərək meydana gətirdiyi özünə xas təchizat məhsulları sektoru, gərəksə də insanların boş vaxtlarını qiymətləndirə biləcəyi bir hobbi olmağa qədər gedən məşğuliyyət yönüylə əhəmiyyətli bir anlayış vəziyyətində. Bundan sonrakı məqalələrimizdə prosessor və qrafik kartını necə overclock edib sistem dayanıqlılığını necə təmin edəcəyinizi və bu işləri hansı proqramlarla edə biləcəyinizi ələ alacağıq.

XƏBƏRDARLIQ!